Zorgen om de das? Zorgen voor de das!


Indiendatum: 21 feb. 2023

Het college wordt verzocht de volgende vragen schriftelijk te beantwoorden:

  1. Is het college bereid om de hieronder genoemde faunatunnel te voorzien van een dassenraster om op deze manier toekomstige aanrijdingen met de das te voorkomen?
  2. Is het college bereid om in gesprek te gaan met de gemeente Soest om aan te dringen op onderzoek naar de wissel bij de Birkstraat 133, waarbij de gemeente Soest nagaat of de aanleg van een dassentunnel op deze plek wenselijk is?
  3. Is het college bereid om nú maatregelen te nemen om de dassenclan van de Bokkeduinen beter te beschermen, ongeacht (eventuele) ontwikkelingen in het territorium, die de noodzaak tot betere bescherming alleen maar zullen vergroten? Te denken valt aan de aanleg van een dassentunnel met raster op de locatie van de wissel vanuit de Spoorwegdriehoek richting het voormalig Stedelijk Gymnasium en van een dassentunnel met raster bij de spoorwegovergang, richting het Eemklooster en een verzoek aan Prorail om het hekwerk te verbeteren.
  4. Wil het college voor bovenstaande vragen ook beantwoorden: Hoe en op welke termijn het hiermee aan de slag gaat? En of het de raad wil informeren over de resultaten en uitkomsten? Zo nee, waarom niet?

Toelichting

Onze fractie kreeg het verdrietige signaal vanuit Stichting Dassenwerkgroep Utrecht en ’t Gooi dat op vrijdag 17 februari 2023 een dode das is gevonden aan de Birkstraat 133 in Soest. Vrijwel zeker is het dier aangereden. De stichting heeft zeer veel ervaring met het verifiëren van meldingen van dassen en hun sporen en heeft deze melding als volledig betrouwbaar beoordeeld aan de hand van een telefoongesprek met de melder en een foto van de das op de vindplaats. Mochten er echter nadere onderzoeksgegevens komen, dan willen we die graag melden.

Nabij de plek waar de dode das naar verluid is gevonden ligt een dassenburcht. Mogelijk steken hier vaker leden over van deze clan (familiegroep, kleine territoriale populatie van jaarlijks gemiddeld 3-5 dassen), omdat een dassenwissel (door dassen gemaakt paadje) deze drukke weg kruist. Een jaar of vier terug is ook al een dode das gemeld nabij deze plek. De doodsoorzaak was niet vastgesteld, maar een aanrijding ligt voor de hand.

Bij de kruising van de Barchman Wuytierslaan – Birkstraat – Amsterdamseweg, steken vermoedelijk dezelfde dassen ook de Birkstraat / Amsterdamse weg over. Er is een faunatunnel ten westen van de kruising en die wordt ook door veel dassen gebruikt, maar er ontbreekt een dassenraster om de dassen naar de tunnel te leiden. In de bermen van de Birkstraat zijn dan ook regelmatig dassenwissels te zien. Hierdoor is te verwachten dat het ook hier een keer mis zal gaan. Dankzij de rapporten van de Stichting Dassenwerkgroep Utrecht en ’t Gooi (inzake de westelijke ontsluiting) is bekend dat de faunavoorziening op deze plek incompleet is.

Uit deze rapporten weten we ook dat er vanuit het oostelijke punt van de Spoorwegdriehoek een wissel uitkomt op de Barchman Wuytierslaan. De dassenclan van de Bokkeduinen foerageert in de tuinen rond het voormalige Stedelijk Gymnasium. Op deze plek werd op 23 september 2019 een jonge das doodgereden. Volgens de genoemde stichting is dit de meest wenselijke plek voor een tunnel om deze clan te beschermen, waarbij ook hier een geleidend raster nodig is. Verder is nodig dat Prorail het bestaande hekwerk verbetert. Momenteel kunnen de dassen bijna overal onder het bestaande hekwerk langs het spoor. Verder is er een dassentunnel nodig onder het spoor, zodat de clan de wissel aan de zuidkant van het spoor nog kan bereiken en een tunnel met raster bij de spoorwegovergang, richting het Eemklooster. Een grote ingreep is dus volgens de Stichting Dassenwerkgroep Utrecht en ’t Gooi nodig om de situatie echt veiliger te maken, maar er zijn - voor zover onze fractie bekend - vier jaar na het noodlottige ongeval met de jonge das geen maatregelen genomen.

Artikel 1.11 van de Wet natuurbescherming (Wnb) bevat een zorgplicht voor in het wilde levende dieren. Ieder heeft de plicht te voorkomen dat in het wild levende dieren in de problemen komen of de gevolgen van de handeling te voorkomen. De fractie van de Partij voor de Dieren wil graag van het college weten hoe hij in deze situatie invulling geeft aan zijn zorgplicht, zelf en in gezamenlijkheid met de gemeente Soest.

Indiendatum: 21 feb. 2023
Antwoorddatum: 9 jun. 2023

Vragen & antwoorden van het college

Afgestemd portefeuillehouder(s): Wethouder Van Lammeren

Inleiding door het college

Het college vindt de veiligheid van de dassen een belangrijk thema. We vinden het belangrijk dat de dieren zich veilig kunnen bewegen binnen hun leefgebied, ondanks dat dit op plekken wordt doorkruist door wegen.

Op korte termijn zullen er enkele maatregelen genomen worden om de veiligheid van dassen in het gebied Bokkeduinen-Birkhoven te verbeteren.

Daarnaast wordt, volgend uit het coalitieakkoord, een biodiversiteitsplan voor heel de gemeente Amersfoort opgesteld, waarin er aandacht wordt besteed aan wat nodig is om de faunamigratie-knelpunten in de gehele gemeente in kaart te krijgen. Het onderzoek hiernaar zou een grootschalig langetermijnproject zijn. Voor dit onderzoek en het vervolg hiervan zijn geen middelen gereserveerd. Hiervoor zal extra budget door de raad beschikbaar gesteld moeten worden, wanneer er wordt gekozen om dit onderzoek te gaan uitvoeren.

  1. Is het college bereid om de hieronder genoemde faunatunnel te voorzien van een dassenraster om op deze manier toekomstige aanrijdingen met de das te voorkomen?

    Een dassenraster kan ervoor zorgen dat de oversteek op een veilige manier gebeurt, afhankelijk van hoe en waar deze geplaatst kan worden. Verkeersveiligheid, ruimte en eigendom van de grond spelen hierbij een rol. Voordat men tot plaatsing over kan gaan, zullen deze aspecten nog verder onderzocht moeten worden.

    We onderzoeken of het mogelijk is om hier effectief een raster te plaatsen. Indien dat het geval is, wordt er voor de plaatsing van het raster aansluiting gezocht met lopende werkzaamheden (bijvoorbeeld het project de Melksteeg) voor de uitvoering hiervan.

  2. Is het college bereid om in gesprek te gaan met de gemeente Soest om aan te dringen op onderzoek naar de wissel bij de Birkstraat 133, waarbij de gemeente Soest nagaat of de aanleg van een dassentunnel op op deze plek wenselijk is?

    Ja, het college is bereid om met de gemeente Soest in gesprek te gaan. Het leefgebied van de dassen in dit gebied reikt immers over de gemeentegrenzen heen en wordt doorsneden door verschillende wegen. Om te zorgen dat er een oplossing komt voor (eventuele) knelpunten in het gebied is het belangrijk om in gesprek te gaan met Soest.

  3. Is het college bereid om nú maatregelen te nemen om de dassenclan van de Bokkeduinen beter te beschermen, ongeacht (eventuele) ontwikkelingen in het territorium, die de noodzaak tot betere bescherming alleen maar zullen vergroten? Te denken valt aan de aanleg van een dassentunnel met raster op de locatie van de wissel vanuit de Spoorwegdriehoek richting het voormalig Stedelijk Gymnasium en van een dassentunnel met raster bij de spoorwegovergang, richting het Eemklooster en een verzoek aan Prorail om het hekwerk te verbeteren.

    Het college is bereid om maatregelen te nemen om de dassen in het gebied beter te beschermen. De maatregelen die nodig zijn om te zorgen dat migrerende fauna van Amersfoort goed wordt beschermd is een ingewikkelde puzzel waarin ook ruimtelijke en financiële aspecten een rol spelen. Hiervoor is vervolgonderzoek nodig (NB dit betreft hetzelfde onderzoek als hierboven in de inleiding genoemd, waarvoor nog geen middelen zijn gereserveerd).

    Wat al in de planning zit zijn twee nieuwe dassentunnels. Binnen het project ‘Fiets Veilig Westzijde Amersfoort’ zijn twee nieuwe dassentunnels onder de N221 tussen oost (Bokkeduinen) en west (Birkhoven) gepland. Er is al onderzoek gedaan naar de effectieve locatie van deze tunnels, de verdere uitvoering hiervan wordt nog uitgewerkt.

  4. Wil het college voor bovenstaande vragen ook beantwoorden:
    Hoe en op welke termijn het hiermee aan de slag gaat? En of het de raad wil informeren over de resultaten en uitkomsten? Zo nee, waarom niet?


    Op korte termijn zal onderzocht worden of en hoe er effectieve rasters geplaatst kunnen worden bij de bestaande faunatunnel op bovengenoemde kruising. Ook zal de stadsecoloog bovenstaande faunamigratieknelpunten bespreken met de ecologen van de gemeente Soest. Voor de dassenknelpunten op bovengenoemde locaties worden twee nieuwe dassentunnels gerealiseerd binnen het project ‘Fiets Veilig Westzijde Amersfoort’. Wij zullen uw raad voor het zomerreces over de uitkomsten informeren.