Bijdrage Algemene Beschou­wingen Kadernota 2024-2027

Voorzitter,

Met de kadernota kijken we terug op het afgelopen jaar. We zien de eerste stappen van ons nieuwe college. Een radicale koerswijziging is ingezet om met elkaar goed te leven binnen de grenzen van de aarde. Bij het maken van nieuw beleid kijken we voortaan twee generaties vooruit. Als Partij voor de Dieren blijven we aanjager van deze verandering!

De afgelopen maanden is veel gesproken over het ‘ravijnjaar’, waarin onze inkomsten vanuit het rijk fors verminderen. Het spreekt voor zich dat gezonde financiën belangrijk zijn en we hierin een grote verantwoordelijkheid dragen. Daar willen we niets aan afdoen.

Wel is onze oproep om de aandacht voor de klimaat- en biodiversiteitscrisis niet te laten verslappen. Te vaak zijn langetermijnbelangen zoals die van een veilig klimaat en robuuste natuur geofferd voor de financiële belangen op korte termijn. Terwijl de klimaat- en biodiversiteitsramp zich in razend tempo aftekenen. Ook in Nederland en Amersfoort zien we de gevolgen, en dit is nog maar het begin.

Zo zien we dat de bomen in onze gemeente door aanhoudende droge jaren hun takken afstoten om te overleven. We zetten ons in voor het versterken van de biodiversiteit, maar zien met lede ogen aan hoe het we het stabiele klimaat verliezen, waarin deze biodiversiteit kon ontstaan.

2023 is een dramatisch jaar voor vlinders, hommels en bijen. Er zijn dit jaar een kwart minder vlinders, half zo veel hommels en in sommige natuurgebieden lijken zweefvliegen vrijwel volledig te ontbreken. Er lijkt zelfs een punt te zijn bereikt dat veel planten niet bestoven worden.

Gezonde ecosystemen zijn het fundament onder ons bestaan. Daarom moeten we niet zwichten voor korte termijn mensenbelangen, maar de radicaal andere koers van ons coalitieakkoord ook echt durven varen. Om het maar even voor u plat te slaan: wat heb je aan parkeerplaatsen als de ijskap smelt?

Hoe we naar de wereld kijken, bepaalt de werkelijkheid die we met elkaar creëren. Ten diepste willen mensen het goede doen. De meeste mensen deugen. Daarom is het zo belangrijk dat we het verhaal, dat wij elkaar vertellen hier in de raad en in de samenleving, ter discussie durven stellen.

Want, voorzitter, onze denkbeelden doen ertoe. Zien wij de natuur als hulpbron, ten dienste van de mens? Of hebben natuur en dieren waarde in zichzelf? Wat betekent dit voor ruimtelijke ontwikkelingen? Hoe nemen we de belangen van niet-menselijke soorten mee in onze afweging? Zien we andere diersoorten als onze verwanten, wezens met gevoel, eigen belangen en waardigheid?

We weten heel goed wat de mens nodig heeft om te floreren. De kadernota staat er vol mee: woningen, voorzieningen, recreatiegroen. Maar hoe richten we de stad en dorpen van onze gemeente zo in dat het goed gaat met de niet-menselijke soorten?

We beseffen het misschien nog niet voldoende – want de supermarkten liggen nog vol, er komt nog drinkwater uit de kraan en als het warmer is, koop je toch gewoon een airco – maar als beschaving staan we aan de rand van het ravijn. We dreigen afscheid te nemen van een leefbare wereld voor de mens en sleuren achteloos andere soorten mee de afgrond in. De oorzaak is ons menscentraal denken.

Voorzitter, het is tijd voor radicale inclusie. Voor ecocentraal denken. Daarom kijken we enorm uit naar de bespreking van de dierenwelzijnsnota en het actieplan biodiversiteit, zodat we concrete stappen zetten naar een nieuwe manier van omgaan met dieren en natuur in onze gemeente.

Voorzitter, de natuur is van haarzelf. Zij is niet ván de mens en zij is niet vóór de mens. Niet alleen diersoorten, maar ieder individueel dier heeft recht op bescherming, vanwege zijn waarde en betekenis voor zichzelf, los van zijn betekenis voor de mens.

Als Partij voor de Dieren zullen we u hieraan blijven herinneren. Want niet alleen de stappen die we zetten, maar ook het verhaal dat wij elkaar vertellen, bepaalt de uitkomst voor ons allemaal.

Dank u wel.